Posiew moczu
Posiew moczu (badanie bakteriologiczne moczu) zleca się, gdy podstawowe badanie moczu wskazuje na zakażenie układu moczowego oraz wtedy, gdy u pacjenta występują dolegliwości, np.: częste oddawanie moczu z odczuwaniem niepełnego opróżnienia pęcherza, ból, świąd, pieczenie przy jego oddawaniu lub krwiomocz. Posiew moczu ma na celu zidentyfikowanie bakterii i drożdżaków, które wywołały infekcję i sporządzenie antybiogramu lub mykogramu, by dobrać właściwe leczenie.
Badania na posiew moczu: Wskazania
Badanie moczu na posiew najczęściej wykonuje się z zalecenia lekarza. Głównym wskazaniem do przeprowadzenia badania jest podejrzenie zakażenia układu moczowego, które szczególnie często występuje u kobiet w ciąży, osób starszych oraz pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą.
Wśród objawów będących wskazaniem do przeprowadzenia badania na w celu wykluczenia ewentualnej infekcji układu moczowego wymienia się:
- dolegliwości bólowe podczas mikcji,
- uczucie parcia na mocz,
- uczucie zalegania moczu w pęcherzu, bezpośrednio po jego oddaniu,
- zmiany w obrębie zapachu i barwy moczu,
- ból w podbrzuszu,
- ból w okolicy lędźwiowej,
- obecność krwi w moczu.
Badania na posiew moczu
W celu umożliwienia przeprowadzenia posiewu moczu niezbędne jest pobranie materiału do badania. Zależnie do stanu zdrowia pacjenta pobranie można przeprowadzić z zastosowaniem jednej z metod omówionych poniżej.
Metoda pobrania:
- ze środkowego strumienia – rano lub co najmniej po 4 godzinach od ostatniej mikcji, po dokładnym umyciu okolic cewki moczowej wodą z mydłem (spłukać pod bieżącą wodą, nie wycierać, lub wytrzeć jałowym gazikiem), – ze środkowej partii moczu początkową oddając do muszli (zawiera drobnoustroje kolonizujące ujście cewki moczowej);
- przez punkcję układu drenującego u pacjentów stale cewnikowanych: – zacisnąć cewnik moczowy na 15-30 minut przed pobraniem moczu – uwolnić zacisk, zdezynfekować miejsce wkłucia do cewnika (port do pobierania materiału), a po zdrenowaniu kilkunastu ml moczu igłą i strzykawką pobrać próbkę o objętości co najmniej 1-5 ml
- pobieranie moczu przez cewnikowanie – założyć cewnik zgodnie z procedurą cewnikowania, odrzucić pierwszą porcję moczu na zewnątrz. Zebrać kolejną porcje do jałowego pojemniczka.
- przez nakłucie nad spojeniem łonowym pełnego pęcherza – metoda ta jest rzadko stosowana, umożliwia diagnostykę w kierunku bakterii beztlenowych a każda wyhodowana liczba drobnoustrojów noże świadczyć o infekcji.
- Mocz można pobrać:
– do jałowego pojemnika (około 5 ml). Materiał tak pobrany należy przesłać natychmiast do laboratorium, a jeżeli nie jest to możliwe, można przechować go poniżej 2 godzin w temp. pokojowej i do 24 godzin wyłącznie w temp. 40C.
– na podłoże wzrostowe np. Uriline (jałowy pojemnik + szpatułka z podłożami przytwierdzona do nakrętki). W pobranym moczu należy zanurzyć płytkę pokrytą agarem, następnie usunąć mocz do muszli a pojemnik z podłożem szczelnie zamknąć). Próbkę pobraną na podłoże wzrostowe do momentu przesłania do laboratorium można przechowywać w cieplarce (temp. 370C) lub pozostawić w temperaturze pokojowej. Korzystanie z tej metody jest zalecane w dniach, gdy laboratorium mikrobiologiczne jest nieczynne.
– W wyjątkowych przypadkach – do sterylnego woreczka podklejanego na krocze dla niemowląt, lecz tylko wynik ujemny z posiewu moczu pobranego tą metodą jest wiarygodny! - Przy podejrzeniu zakażenia grzybiczego należy pobrać (ww. metodami) 10 ml moczu; można przechowywać go w temp. 40C do 14 godzin.
Co wykrywają badania na posiew moczu?
Badanie moczu na posiew pozwala ustalić przyczynę oraz zidentyfikować rodzaj patogenu odpowiedzialnego za infekcję układu moczowego. To wiedza niezbędna do rozpoczęcia skutecznej terapii, dopasowanej do stanu klinicznego pacjenta.
Zakres wartości referencyjnych:
Posiew jałowy