Leczenie systemowe
Leczenie systemowe w onkologii odnosi się do metod terapeutycznych, które mają wpływ na cały organizm. Jego głównym celem jest zwalczanie komórek nowotworowych, które mogą rozprzestrzeniać się poza pierwotnym miejscem powstania guza. Tak rozumiane leczenie systemowe ma szerokie zastosowanie w onkologii i może być stosowane w różnych sytuacjach:
- jako główna metoda leczenia,
- przed operacją (neoadjuwantowo), aby zmniejszyć rozmiar guza i ułatwić jego usunięcie,
- po operacji (adjuwantowo), aby zniszczyć ewentualne pozostałe komórki nowotworowe i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby,
- jako forma leczenia paliatywnego.
Leczenie systemowe jest kluczowym elementem współczesnej onkologii. Jego wybór i planowanie zależą od wielu czynników, w tym od rodzaju i stadium raka, ogólnego stanu zdrowia pacjenta, a także od indywidualnych celów leczenia.
Leczenie systemowe w uroonkologii
Chemioterapia a właściwie leczenie systemowe jest jedną z trzech metod leczenia chorób nowotworowych pozostałe dwie to radioterapia i chirurgia. Leczenie systemowe oznacza podawanie leków o działaniu przeciwnowotworowym. Chemioterapeutyki to najstarsza grupa leków, dalej są leki hormonalne oraz najnowsze zdobycze nauki tj.: leki ukierunkowane na cele molekularne (tzw. leczenie celowane) oraz immunoterapia przeciwnowotworowa. Leki przeciwnowotworowe podawane są dożylnie, doustnie czasem dootrzewnowo a niekiedy, co ważne uroonkologii do pęcherza moczowego (chemioterapia dopęcherzowa jest przykładem leczenia miejscowego ponieważ leki nie przedostają się poza pęcherz moczowy). Leki onkologiczne wywierają swoje działanie na cały organizm chorego stąd typowe dla większości z nich działania niepożądane jak: nudności i wymioty, utrata włosów, zmiany w obrazie krwi. Unikalne działanie chemioterapii dopęcherzowej polega na jej działaniu ograniczonym do ścian pęcherza moczowego.
Zastosowanie leków przeciwnowotworowych w uroonkologii dotyczy większości lokalizacji narządowych. Stosuje się je w większości nowotworów przerzutowych jako tak zwaną chemioterapię paliatywną. Wyjątkiem są guzy jąder gdzie chemioterapia jest podstawową metodą leczenia choroby rozsianej i pozwala uzyskać wyleczenie. Chemioterapia bywa stosowana przed zabiegiem operacyjnym jak to ma miejsce w inwazyjnym raku pęcherza moczowego. Czasem kojarzy się ją z radioterapią co również dotyczy raka pęcherza o ile zabieg operacyjny jest niemożliwy do wykonania. Chemioterapia bywa kojarzona z hormonoterapią co jest podstawą leczenia raka stercza z przerzutami. W leczeniu przerzutowego raka nerki nie wykorzystuje się chemioterapii, bowiem podstawą terapii w tym wypadku są leki celowane oraz immunoterapia.